Als ik er te lang niet geweest ben, krijg ik altijd een beetje heimwee naar Berlijn. Eigenlijk probeer ik elk jaar wel een keer naar de Duitse hoofdstad af te reizen. Ik houd van de ontspannen atmosfeer, de ruimte van de brede straten en het tempo dat in deze stad lager lijkt te liggen dan in Nederland. In Berlijn heb ik altijd gevoel dat de mensen meer aan leven toekomen, en veel minder geleefd worden door hun werk en hun gejaagde omgeving. Enige romantisering is mijn in dezen natuurlijk niet vreemd – ook Berlijn is volop in beweging en verandert in volle vaart – maar het ontspannen gevoel dat ik hier altijd ervaar, wordt er niet minder door.
Daarbij komt nog eens het culturele aanbod. De stad heeft zo ongelooflijk veel te bieden dat je soms uit pure overdaad niet meer weet waar je moet beginnen. Tientallen musea en gedenkplekken en interessante moderne architectuur en stedenbouwkundige projecten; eigenlijk is er elke keer wel weer iets nieuws te beleven, terwijl je nog helemaal niet klaar bent met het ontdekken van al het moois dat er al was! Gelukkig zijn er in de loop der jaren ook een paar ankers ontstaan die eigenlijk nooit teleurstellen. Een daarvan is C/O Berlin, een galerie onder de rook van de Berlijnse dierentuin die zich vooral richt op fototentoonstellingen.
Een dichter in beelden
Wat een feest om hier elke keer weer voor mij nog onbekende fotografen te ontdekken, en vooral om dan meteen een beeld te krijgen van de ontwikkeling van een heel oeuvre. In september is het de beurt aan Robert Frank, een van de iconen van de Amerikaanse fotografie. In dit geval een hernieuwde kennismaking in plaats van een eerste ontmoeting, maar dat maakt de voorpret er niet minder om. Frank is een dichter in beelden. Achter elke foto lijkt een hele wereld van betekenis schuil te gaan, een geschiedenis waarnaar je als kijker meteen nieuwsgierig wordt. Een hoogtepunt is zijn beroemde fotoserie The Americans uit de jaren ’50 van de vorige eeuw, waarin hij een prachtig en ontroerend beeld geeft van de levens van gewone Amerikanen en waarin hij zich een meester van de suggestie toont. Een verhalenverteller van de bovenste plank.
En dan is er nog de muziek. Er zijn weinig andere Europese steden die net als Berlijn kunnen bogen op niet minder dan vier grote symfonieorkesten en drie operahuizen, om nog maar te zwijgen van de barok- en kamermuziekensembles.
Tijdens de reis in september concentreren we ons op de Deutsche Oper, maar zelfs dan; vier opeenvolgende dagen met alleen maar muzikale hoogtepunten uit de 19e eeuw. Twee van Verdi’s meest interessante en kleurrijke opera’s (Un ballo in maschera en La forza del destino), het onverwoestbare verismo-duo Cavalleria rusticana en Pagliacci, en een concert in de prachtige Philharmonie met vocale hoogtepunten van Berlioz, met onder andere delen uit zijn epische meesterwerk Les Troyens. En dat dan ook nog eens met wereldsterren als Roberto Alagna, Susan Graham, Alice Coote en ‘onze eigen’ Eva-Maria Westbroek.
Een reis om van te watertanden. Deze reisleider kan in ieder geval niet wachten om weer op de trein te stappen!