Gottlieb Stephanie (librettist)

(19 februari 1741 - 23 januari 1800)

Gottlieb Stephanie, ook wel Stephanie der Jüngere genoemd om hem te onderscheiden van zijn oudere broer, was een Duitser die na een korte dienstperiode in het Oostenrijkse leger een carrière als acteur, toneelschrijver en librettist in Wenen begon.

Stephanie had veel bemoeienis met het Nationaltheater en het National Singspiel dat Joseph II respectievelijk in 1776 en 1778 oprichtte met de bedoeling het Duitstalige theater in Wenen te ontwikkelen. Na sluiting van het National Singspiel in 1783 ging Stephanie door als librettist voor Duitse gezelschappen in het Kärntnertortheater.

Stephanie stond bekend als een groot intrigant maar met Mozart bleef hij altijd goed bevriend. Hij zorgde ervoor dat Die Entführung aus dem Serail in 1781 in zijn theater uitgevoerd kon worden.

De libretti van Stephanie verschillen nogal in toon, plot en karakterisering, afhankelijk van het theater waarvoor hij schreef. De libretti voor het National Singspiel waren verfijnder dan de exemplaren voor het Kärntnertortheater.

Stephanie was een meester in het maken van nieuwe Duitse teksten op al bestaande muziek. Andersom bewerkte hij ook veel bestaande Duitse teksten voor Weense componisten. In het geval van Die Entführung aus dem Serail kwam hem dat te staan op de publiek gemaakte verontwaardiging van C.F. Bretzner, de auteur van Belmont und Constanze op wiens werk Stephanie zich gebaseerd had. "Een zekere Mozart uit Wenen heeft de euvele moed gehad mijn treurspel Belmonte und Konstanz voor operatekst te gebruiken. Ik protesteer hierbij uitdrukkelijk .... en behoud mij verdere stappen voor." Nu was dat enigszins overdreven reactie want het was de gangbare praktijd in de 17de eeuw. Ook Bretzner zelf had zich weer op andere werken met hetzelfde thema gebaseerd.

Titels van deze librettist: