Der Kaiser von Atlantis (opera)

Componist: Viktor Ullmann

Librettist: Peter Kien

Première: 16-12-1975 te Amsterdam

Korte inhoud

De Keizer heeft een decreet uitgevaardigd die alle burgers opdraagt te vechten tot er geen overlevenden meer zijn. De Dood is verontwaardigd dat de Keizer zijn rol overneemt en gaat in staking. Het gevolg is dat mensen wel vechten maar niet meer kunnen sterven. Een soldaat en een meisje ontmoeten elkaar op het slagveld. Nu ze elkaar niet meer kunnen doden, ontdekken ze de liefde. En ook zij gaan dan in staking. 'Nu De Dood dood is, is er geen reden meer te vechten', zingt het meisje. Uiteindelijk geeft de Keizer toe zijn boekje te buiten te zijn gegaan. Door te sterven maakt hij de staking van de Dood ongedaan.

Toelichting

Viktor Ullmann en Peter Kien schreven de eenakter Der Kaiser von Atlantis in Theresiënstadt in 1943. Tot een opvoering kwam het niet omdat het nazi-regime in de rol van de Keizer een ongewenste, satirische verwijzing naar Hitler zag. Noch componist noch librettist overleefden het concentratiekamp maar het manuscript bleef wel bewaard: in 1975 volgde alsnog de première, in het Bellevue Theater in Amsterdam.
De opera bestaat uit 20 korte fragmenten, waarvoor Ullmann zich liet inspireren door Hindemith, Schönberg en Weill. Ook het Lutherse koraal Ein feste Burg ist unser Gott speelt een rol in het geheel.