Componist: Claudio Monteverdi
Librettist:
Gioacomo Badoaro
Première: Seizoen 1639-1640 te Venetië
Il Ritorno d'Ulisse in Patria gaat over van de terugkeer van Odysseus - Ulisse in het Italiaans - op Ithaka, het eiland waar hij koning is. Penelope, zijn trouwe vrouw wacht daar al 20 jaar op hem, maar wordt belaagd door minnaars.
Aan het eind van zijn leven schreef Monteverdi in korte tijd drie opera's, waaronder Il ritorno d'Ulisse in patria. Hij werkte al ruim 20 jaar als maestro di cappella aan de San Marco maar die functie weerhield hem er niet van ook wereldlijke muziek te schrijven.