Componist: Engelbert Humperdinck
Librettist:
Ernst Rosmer (pseudoniem voor Elsa Bernstein-Porges)
Première: 23 januari 1897 in München (melodrama) / 28 december 1910 in New York (opera)
In het bos leeft onder het waakzame oog van de heks een jonge ganzenhoedster. Op een dag komt er een jongeman - de koningszoon maakt zijn afkomst niet bekend - voorbij en het is liefde op het eerste gezicht. Door de ban van de heks kan de ganzenhoedster de jongeman niet volgen. De jongeman reist verder naar de stad waar hij vermomd als bedelaar werk probeert te vinden en uit te zoeken hoe een koning recht zou kunnen doen aan zijn volk.
Onderwijl heeft de heks voorspeld dat de volgende dag om klokslag twaalf de nieuwe koning de stad zal betreden. De koningszoon kan zijn geluk niet op als de ganzenhoedster de volgende dag om precies twaalf uur door de stadspoorten loopt. De bevolking van de stad voelt zich echter bedrogen en jaagt het tweetal de stad uit en gooit de heks op de brandstapel vanwege deze schijnbaar onjuiste voorspelling.
Wat rest is anarchie en oorlog. Alleen de kinderen denken toch de ware koning en koningin te hebben gezien en gaan op zoek. Ze vinden het liefdespaar terug in het bos, verhongerd en doodgevroren.
Eigenlijk wilde Humperdinck na Hänsel & Gretel een komedie schrijven, in de traditie van Lortzing, Auber en Rossini. Hij las daartoe 450 verschillende teksten - Humperdinck ging niet over één nacht ijs - maar geen ervan liet in hem het sprankje inspiratie ontvlammen. De poëzie van Ernst Rosmers Königskinder deed dat echter wel onmiddellijk. Humperdinck was geraakt door de complexiteit van de karakters, gevangen in een prachtige taal en woordkeus. Samen met Rosmer (pseudoniem voor Elsa Bernstein-Porges) zocht Humperdinck naar 'een innige versmelting van woord en muziek'. Het resultaat was een melodrama waarin op enkele gezongen delen na de tekst gedeclameerd werd volgens een nauwkeurig voorgeschreven ritmiek. Ook de verschillen in toonhoogte gaf Humperdinck zijn acteurs bij benadering aan. Later herschreef Humperdinck het werk ook nog tot een opera.