Componist: Giuseppe Verdi
Librettist:
Salvatore Cammarano
Première: 27-01-1849 te Rome
Soldaten en burgers uit heel Italië verzamelen zich in Milaan om tegen keizer Federico Barbarossa en zijn Duitse leger te vechten. Rolando, een leider uit Milaan komt zijn oude vriend Arrigo uit Verona tegen. Zij streven dezelfde politieke doelen na, en ze zijn blij herenigd te zijn, ook al omdat Rolando dacht dat Arrigo dood was. Echter: Arrigo's voormalige geliefde is nu getrouwd met Rolando. Arrigo is nog steeds verliefd op Lida, en sluit zich, nadat zij naar Como zijn gereisd aan bij de zogenaamde Ridders des Doods die zich maar een doel hebben gesteld: overwinnen of sterven. De strijders van de Liga van Lombardije overwinnen het Duitse leger. Arrigo is hierbij ernstig gewond geraakt. Voor hij sterft, verzoent hij zich met Rolando en Lida.
Verdi schreef in 1848 La battaglia li Legnano tijdens de zogenaamde Risorgimento, de periode waarin men hartstochtelijk probeerde een nationale Italiaanse staat te verwezenlijken. Anders dan in Nabucco en I Lombardi waarin Verdi zijn patriotistische ideeën verwerkte in bijbelse of historische metaforen, is La battaglia di Legnano een openlijk pamflet voor de Italiaanse eenheid. "Viva Italia" klinkt het al in de eerste scène, waar in werkelijkheid de leden van de Lombardische beweging "Verona" of "Milaan" schreeuwden.