Componist: Jacques Offenbach
Librettist:
Ludovic Halévy
Henri Meilhac
Première: 17-12-1864 te Parijs
De opera speelt zich af in Sparta, vlak voor de Trojaanse Oorlog. Pâris heeft de prijs voor de mooiste godin toegekend aan Venus. Hierop heeft Venus hem de mooiste vrouw beloofd. Er is slechts één vrouw die hiervoor in aanmerking komt: haar dochter Hélène. Complicerende factor is dat Hélène is al getrouwd met koning Ménélas van Sparta. En dus zal Pâris haar moeten ontvoeren. In de overtuiging dat het noodlot dat zo wil, werkt Hélène hieraan mee.
La belle Hélène is een opéra bouffe waar Offenbach een van zijn grootste successen mee behaalde. De componist parodieert in zijn muziek onder meer Rossini en Wagner en schopt tegen vele heilige muzikale tradities. Het verhaal is een regelrechte parodie op de samenleving tijdens het tweede Franse keizerrijk van Napoleon III. In die tijd was er een enorme belangstelling voor de Griekse mythologie. Als men erbij wilde horen in de betere kringen, dan moest men toch minimaal de godennamen kennen en de bijbehorende legenden. Prachtig is dat Offenbach dan als grap voor de Oppergod Zeus de Romeinse naam Jupiter gebruikt. Het is de meeste Parijzenaars (toen) niet eens opgevallen.
Ook bleken de keizer en zijn vrouw Eugénie een obsessie te hebben voor gezelschapsspelletjes. In de 'betere kringen' was het ganzenbordspel heel populair. Raadsels of andere vormen van hersengymnastiek werden te pas en te onpas als hoogstaand tijdverdrijf gebruikt.