Componist: Johann Adolph Hasse
Librettist:
Francesco Ricciardi
Première: september 1725 te Napels
Het "serenata" over Marcus Antonius en Cleopatra begint op het moment dat Marcus Antonius aan Cleopatra moet bekennen dat hij verslagen is door zijn tegenstander Octavianus bij de slag van Actium. Marcus Antonius heeft zijn dromen over heerschappij opzij gezet: hij verklaart aan Cleopatra dat zijn liefde voor haar meer waard is dan welke heerschappij dan ook.
Ook Cleopatra beseft dat het geen zin meer heeft het conflict met de Romeinse keizer voort te zetten. Zij sterft liever om haar waardigheid te behouden dan zich te moeten onderwerpen aan het juk van de Octavianus. Hoewel Marcus Antonius aanvankelijk zelfmoord afwijst, omarmt hij het idee tenslotte toch. De serenata eindigt met een vreugdevolle viering van de liefde die over alles triomfeert, zelfs over de dood.
De "serenata" was een genre dat soms concertant maar soms ook geënsceneerd werd opgevoerd en dat vooral de liefde als onderwerp heeft. Hasse schreef de serenata Marc'Antonio e Cleopatra voor de rijke Napelse bankier Signor D. Carlo Carmignano, op wiens landgoed het werk in september 1725 voor de eerste keer werd uitgevoerd. Marcus Antonius werd gezongen door Vittoria Tesi en de beroemde castraat Carlo Broschi (beter bekend onder de naam Farinelli) nam de rol van Cleopatra voor zijn rekening. Hedentendage lijkt het wellicht in de omgekeerde wereld maar in die tijd keek niemand er raar op van deze genderverwisseling. Natuurlijk theaterspel was nog niet in zwang geraakt en deze genderverwisseling versterkte het kunstmatige effect van theaterspel.
Hasse