(25 oktober 1825 - 03 juni 1899)
Johann Strauß werd als zoon van de componist Johann Strauß sr en diens vrouw Anna op 25 oktober 1825 in Wenen geboren. Tegen de wil van zijn vader, die niet wilde dat Johann Strauß jr musicus zou worden, nam Johann jr stiekem muzieklessen. Hij studeerde viool, onder anderen bij de grootste 'rivaal' van zijn vader, Joseph Lanner. Ook volgde hij lessen bij de Weense professor in compositieleer Dreschler, die bekend is geworden door zijn theaterlied Bruderlein fein. Hij bleek een goede violist te zijn en ook zijn composities verraadden zijn talent. Johann Strauß jr kon zich pas echt gaan toeleggen op een carrière als componist, toen Johann sr in 1842 de familie verliet.
In 1844 richtte hij met 15 musici een 'Tanzkapelle' op. Hiermee bond hij een muzikale strijd aan met zijn vader die in het voordeel van Johann jr werd beslecht. Na de dood van zijn vader werd Johann Strauß jr het muzikale middelpunt van het muziekleven in Wenen. Hij musiceerde overal waar men hem horen wilde, was onder meer beschikbaar voor de balfeesten in Baden bei Wien en Vöslau en trad op aan het hof op de verjaardag van de keizer.
Daarnaast maakte Strauß jr met veel succes concerttournees door heel Europa. Hij trad jaarlijks op in Rusland en maakte daar vooral furore door de concerten in Pawlowsk, de zomerresidentie van de tsarenfamilie. Bij mooi weer vond daar dagelijks een openluchtconcert van twee tot vier uur plaats voor de tsaar. Voor die dagelijkse programma's koos Strauß jr dan eigen composities, maar ook muziek van tijdgenoten. Zo voerde hij onder meer de ouvertures van Rienzi, Lohengrin en Tannhäuser van Richard Wagner uit, maar ook delen uit Luisa Miller, Nabucco, Il Trovatore en La Traviata van Giuseppe Verdi en werken van Tsjaikovski.
Al tijdens zijn leven stond Strauß jr bekend als de walskoning en de populariteit van de Weense wals is voor een belangrijk deel aan hem te danken. De Weense wals werd in de tijd waarin Strauß jr. leefde voornamelijk in danszalen gespeeld. Het is aan Strauß jr. te danken dat de Weense wals van het niveau van de danszaal naar het concertpodium getild werd.
Strauß' oeuvre bestaat uit 479 van opusnummers voorziene dansen, 16 operettes, waaronder de Die Fledermaus, Eine Nacht in Venedig, Der Zigeunerbaron en dan nog de onder zijn auspiciën door Adolf Müller, maar pas na zijn dood opgevoerde, operette Wiener Blut.
Johann Strauß jr. stierf op 73-jarige leeftijd aan een longontsteking.
'Mein Herr Marquis' door Adele in Die Fledermaus door Regula Mühlemann met de Wiener Staatsoper (31 december 2020, Wenen)