Componist: Gaetano Donizetti
Librettist:
Alphonse Royer
Gustave Vaëz
Première: 02-12-1840 te Parijs
La favorite speelt zich af in Castilië, rond 1340. Fernand, een novice in het klooster van Santiago de Compostella, is verliefd op Léonor. Hij weet niet dat zij de maîtresse is van koning Alphonse XI. Hij treedt uit het klooster en wordt op instigatie van Léonor een succesvol generaal in het leger. Zijn droom - trouwen met Léonor - wordt een nachtmerrie als hij erachter komt hoe de vork in de steel zit.
In 1838 arriveerde Donizetti in Parijs, met in zijn reisbescheiden een al bijna voltooide opera: Le Duc d'Albe. Deze opera vereiste echter wel enige aanpassing. De censuur zou het verhaal over de minnares van de koning nooit goedkeuren en om het geheel passend te maken voor de Opéra diende er ook een groots ballet in opgenomen te worden.
Het verhaal verplaatste men naar Spanje in de tijd van koning Alfonso XI in de 14e eeuw. Zijn politieke en economische succes werd overschaduwd door de macht van de kerk en de publieke kennis over zijn minnares, Eleanor de Guzmán. In de opera doen deze historische feiten echter nauwelijks ter zake. Het gaat vooral om de driehoeksverhouding tussen een koning, zijn minnares en een novice.
Een lichtelijk complicerende factor bij de omwerking was Rosine Stolz, de minnares van Opéra-directeur Léon Pillet. Deze mezzosopraan verzekerde zich er bij Pillet van dat zij bij elke nieuwe productie een hoofdrol kreeg, het liefst een rol die in de titel van de opera terug kwam. Om die reden keurde zij de oorspronkelijke geplande titel Le Duc d'Albe af en werd het uiteindelijk La favorite met een hoofdrol voor een mezzosopraan, vrij ongebruikelijk in die tijd.
Ondanks de ingewikkelde ontstaansgeschiedenis van La favorite behoort deze opera tot het beste werk dat Donizetti heeft geschreven, waarin zijn talent tot orkestreren volledig tot zijn recht komt. Bovendien slaagde Donizetti erin het Italiaanse en Franse opera-idioom volledig te laten versmelten.