Bonn

Donderdag 10 september reizen we via diverse opstapplaatsen in Nederland naar Bonn. Elk jaar huldigt de stad met het Beethovenfest zijn meest beroemde inwoner. Het festival, dat wereldwijd bekend is, bestaat reeds sinds 1845. De reden van deze festiviteiten toen was de verjaardag van Beethoven, hij zou in dat jaar 75 zijn geworden. Het festival bestaat in zijn huidige vorm, met het zwaartepunt op de herfstweken, sinds 1999. De editie van 2026 is extra feestelijk, omdat na jaren van renovatie er weer muziek kan klinken in de Beethovenhalle. Dirigent Paavo Järvi dirigeert zijn Tonhalle Orchester Zürich in de iconische Zevende Symfonie van Beethoven.
’s Middags bezoeken we het Beethoven-Haus in Bonn. Het geboortehuis van deze componist is nu ingericht als museum over zijn leven en werk, in de tuin staat een collectie beelden van Beethoven.

Vrijdag 11 september verkennen we Bonn onder leiding van een plaatselijke gids. Bonn is een stad met een 2000 jaar lange geschiedenis. De eerste vermelding van Bonn is afkomstig van de Romeinse schrijver Florus en dateert uit circa 10 voor Christus. In verband met de bouw van een brug over de Rijn schrijft hij over 'Bonna'. Van het Romeinse Bonn is in de stad weinig meer terug te vinden. Het unieke aanzien met zijn vele barokke gebouwen verkreeg Bonn in de 18e eeuw toen keurvorst Clemens August opdracht gaf de stad na de verwoestingen door de Fransen weer op te bouwen.
In de Kreuzkirche combineert het a capella ensemble Voces8 onder de title Metropolis muziek uit de metropool van weleer Venetië met muziek uit Parijs, Londen én New York.

Zaterdag 12 september brengen we een bezoek aan Schwarzrheindorf aan de overkant van de Rijn. Hier staat de Doppelkirche Sankt Maria und Clemens, een romaanse kerk uit 1151, waarvan bijzonder genoeg de fresco's uit de 12e eeuw grotendeels bewaard zijn gebleven.
Tijdens het avondconcert combineren pianist Kit Armstrong en het orkest Le Concert Olympique het Tweede Pianoconcert van Beethoven met het klavierwerk van die andere grootheid: Johann Sebastian Bach.

Zondag 13 september bezoeken we in het Kunstmuseum, het bolwerk van het Rheinischer Expressionismus, de tentoonstelling Mensch und Geschichte. gericht op de klassiek-moderne werken uit de eigen collectie. Het museum heeft als kerncollectie veel werk van August Macke en Max Ernst. Stilistisch oriënteerden deze kunstenaars zich op het fauvisme en futurisme, maar ze hadden uitdrukkelijk geen gemeenschappelijk artistiek concept. Het was August Macke die de term 'Rheinischer Expressionismus' bedacht en in 1913 in Bonn een sensationele tentoonstelling onder deze naam organiseerde. Op deze manier wilde Macke het Rijnland op de kaart zetten als artistieke centrum van de avant-garde naast München en Berlijn en daar is hij zonder meer in geslaagd.
Over deze tentoonstelling schreef de schrijver Karl Otten 'We zaten in zijn tuin onder het prieel aan de Rijn en knipperden met onze ogen in de stralende zomerzon. Macke, Max Ernst, de tedere, gebochelde See­haus, de slanke, oneindig getalenteerde Franz Henseler, die vanuit München hierheen was gekomen. Soms kwam Heinrich Nauwen langs en klom Franz Marc op zijn blauwe ros om de apenfries in het atelier te schilderen. Tussendoor dwaalde de slangachtige Haru Engert rond, zat met zijn benen onder zich en sneed silhouetten. Uit onze Europese gesprekken – we beschouwden Keulen en Bonn als voorsteden van Parijs, Wenen en Rome – ontstond bij Macke het idee voor een representatieve tentoonstelling van Rijnlandse expressionisten, die zonder enige voorbereiding of hulp van buitenaf van start ging.

Ook deze avond staat Beethoven in de spotlights tijdens het concert door Le Concert Olympique. Onder meer het Tripelconcert staat op het programma. Concerto’s voor meerdere instrumenten kwamen wel vaker voor, maar toen Beethoven aan het begin van de 19e eeuw een concerto voor pianotrio en orkest schreef, was dat net zo ongezien als ongehoord. Dat net deze componist het pianotrio in een concerterende rol dwong, is niet verbazingwekkend: Beethoven had een bijzondere band met dit kamermuziekgenre. Zo stak hij al vanaf zijn eerste opusnummer - een reeks van drie pianotrio’s - veel artistieke energie in de uitbouw van het genre. Een genegenheid die niet slechts leidde tot meesterwerken als het Geistertrio of het Erzhertogtrio maar ook tot het weinig gespeelde Triple Concerto.

Maandag 14 september maken we een boottocht over de Rijn. Het Rijntraject tussen Bingen en Bonn wordt ‘Middenrijn’ genoemd. De Middenrijn doorklieft het Rijnlands leisteenplateau en stroomt door een steil, nauw dal met op de linkeroever de Hunsrück en de Eifel en op de rechteroever de Taunus en het Westerwald. De Middenrijn is het toonbeeld van een romantisch Rijnlandschap. In de loop van de middag rijden we terug naar Nederland.