Francis Poulenc (componist)

(07 januari 1899 - 30 januari 1963)

Francis Poulenc werd geboren op 7 januari 1899 in het hart van Parijs, bij de Place de la Madeleine. Zijn beide ouders hadden een belangrijke invloed op zijn spirituele, culturele en muzikale ontwikkeling. Zijn vader Emil, directeur van het textielconcern Rhone-Poulenc, schonk hem het spirituele. Hij was devoot, maar niet dogmatisch; Francis' religieuze denkbeelden stammen van hem. Van zijn moeder ontving de jonge Francis zijn levenslange belangstelling voor poezie en schilderkunst, en van literatuur, drama, ballet en film. Waar hij ook kwam, Poulenc zou altijd de gelegenheid aangrijpen om galeries en musea te bezoeken. Als product van twee zo verschillende achtergronden kan het niet anders of Poulenc moet iets van die uitersten in zijn karakter hebben. Dat was ook zo: er was een zachtaardige, devote Poulenc en een springerige bon-vivant, en beide zijn goed in zijn muziek terug te vinden.

Francis kreeg zijn eerste pianolessen op zesjarige leeftijd. Debussy, Schubert en Schönberg waren de componisten voor wie hij al op jeugdige leeftijd warme belangstelling koesterde.
In 1907 had Poulenc "Danses sacrées et profanes" van Debussy uit 1904 gehoord, en vijftig jaar later schreef hij: "Zonder twijfel heeft Debussy mij muzikaal wakker geschud".

Francis Poulenc behoorde samen met onder andere Honegger en Milhaud tot de Groupe de Six, een informeel gezelfschap van jonge Franse componisten in de jaren 1920. Deze componisten wilden – ieder op hun eigen wijze – de Franse muziek ontdoen van het romanticisme van Wagner en Strauss, en van het impressionisme van Debussy. Hun muziek wordt gekenmerkt door speelsheid en simpelheid, en vertoont een mengeling van invloeden van Stravinski, Satie en populaire muziek, zoals Amerikaanse jazz en Braziliaanse dansen zoals de samba. Elke componist in het gezelschap had daarbij zijn eigen voorkeur; het was geen homogene groep. Ze voelden zich verbonden met het kubisme en met Franse surrealistische schrijvers als Jean Cocteau en Paul Éluard. Het motto van de groep was L'art pour l'art, muziek zonder verheven doelstellingen, maar gewoon muziek om het plezier van de muziek of het musiceren zelf.

Poulenc componeerde veel koor- en pianomuziek. Daarnaast schreef hij kamermuziek en balletmuziek, onder meer voor Les Bisches.

Uit zijn latere jaren dateren zijn geestelijke werken, waaronder Les Dialogues des Carmélites, gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de zusters Karmelietessen in Compiègne.

Denise Duval in La voix humaine