Componist: Richard Strauss
Librettist:
Hugo von Hofmannsthal
Première: 01-07-1933 te Dresden
Van Arabella wordt verwacht dat ze trouwt voor geld om haar aristocratische ouders van de ondergang te redden, maar ze hunkert naar een zielsverwant. Maar wanneer ze dan deze zielsverwant ontmoet te midden van de high society salons en gekostumeerde bals in het fin-de-siècle in Wenen, ontstaat er een spel van een opstapeling van vergissingen en lijkt alles te mislukken maar natuurlijk heeft deze romantische komedie een gelukkige afloop. Een ontroerend sprookje over jeugd, identiteit en liefde.
Arabella is het resultaat van de laatste samenwerking tussen Strauss en zijn vast librettist Hugo von Hofmannthal en net als Der Rosenkavalier een komische opera. Of moeten het werk als een operette beschouwen? Dat de opera als operette is beschouwd, had vooral te maken met de recensie waarin werd gesteld dat 'de tekst van Hofmannsthal balanceert op de grens van opera en operette'. Strauss vond juist dat het balanceren tussen licht en zwaar een interessant niemandsland opleverde, een nieuw stijlprincipe als het ware. Bovendien voegde hij daaraan toe dat 'Hofmannsthal in stijl en onderwerp het ietwat decadente Wenen uit de 60-er jaren heeft willen beschrijven, wat ook aan het taalgebruik duidelijk te merken is. En wat is Wenen eigenlijk anders dan een mengeling van opera en operette?'
Ook in de partituur probeerde Strauss vorm te geven aan deze nieuwe stijl. Het belangrijkste kenmerk van de partituur is de transparantie van de klank. Het laat – in tegenstelling tot Salome, Elektra, en Die Frau ohne Schatten - een kamermuziekachtige en slankere orkestklank horen. Zo worden er alleen nog blazers ingezet als de dramatische situatie dat verlangt. De partituur voldoet volledig aan één van Strauss’ uitspraken: instrumenteren is weglaten. Dit weglaten zorgt in Arabella voor een onwaarschijnlijke overdaad aan nuancen. Ook biedt ze ruimte voor alle mogelijk denkbare behandelingen van de zangstem: van gesproken dialoog naar parlando tot aan een brede lyrische arioso-stijl toe.